رسیدگی به اعتراض از آرای شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی ساختمان خارج از اختیارات دیوان عدالت اداری است

براساس رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری؛ رسیدگی به اعتراض از آرای شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی ساختمان خارج از اختیارات دیوان عدالت اداری است

شماره هـ/90/702
تاریخ: 2/8/1390
شماره دادنامه: 322
کلاسه پرونده: 90/702
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
درخواست‌کننده: دبیرخانه شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور.
موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض نسبت به آراء صادرشده از شعب دیوان عدالت اداری.

گردش کار: دبیرخانه شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور به موجب لایحه تقدیمی به شماره 476 ش الف 89 مورخ 30/4/1389 اعلام کرده است که شعب دیوان عدالت اداری در رسیدگی به دادخواست اشخاص به خواسته اعتراض به آراء شورای انتظامی نظام مهندسی ساختمان، آراء متهافتی مبنی بر صلاحیت و عدم صلاحیت دیوان در رسیدگی به اعتراضات صادر کرده‎اند و با توجه به مراتب و در اجرای مادۀ 43 قانون دیوان عدالت اداری رفع تعارض و صدور رأی وحدت رویه درخواست شده است.

گردش کار پرونده‎ها و مشروح آراء به شرح زیر است:
الف: شعبه هفتم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده کلاسه 7/88/1536 و 2141 و 1698 با موضوع دادخواست‎های آقایان حمزه رامین فرزان و حسن ژیانی اصغرزاده به طرفیت شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی ساختمان و به خواسته نقض رأی شماره 6039 ش ـ 88 مورخ 18/7/1388، به موجب دادنامه شماره 269، 270 و 271 مورخ 29/2/1389 مفاداً به شرح آینده به انشاء رأی مبادرت کرده است.
نظر به این که رأی شورای طرف شکایت با حضور نمایندگان قوه قضاییه و آقای گنابادی که به نظر می‎رسد از کارکنان دولتی باشند مورد امضاء قرار گرفته است و معمولاً نماینده دادگستری در شوراهایی شرکت می‎کند و اصولاً معرفی می‎شود که وابستگی آن به دولت محرز و مسلم باشد. ضمن آن که اظهار نظر اداره حقوقی جنبه مشورتی داشته و لازم‎الاتباع نیست همان طور آراء صادره از شعب دیگر دیوان لازم‌الاتباع برای شعب دیگر نیست در هر حال با رد ایراد مذکور در خصوص شکایت شاکی از رأی قطعی شورای نظام مهندسی صرفنظر از ثبوت یـا عدم ثبوت تقصیر یا قصور مهندس ناظر، نظر به این که شورا ضمن تایید رأی بدوی که از وظایف قانونی وی می‎باشد در موارد دیگری که موضوع رأی در شورای بدوی نبوده اظهار نظر نموده است و این موضوع خارج از حدود اختیارات محسوب می‎گردد لذا ضمن نقض رأی مذکور مقرر است با توجه به ماده 14 قانون دیوان موضوع در شورای همعرض مطرح و اظهار نظر فرمایند.
ب: شعبه هفتم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده کلاسه 7/88/1092 با موضوع دادخواست آقای علی‌اصغر آرامیده به طرفیت شورای انتظامی نظام مهندسی ساختمان و به خواسته اعتراض به رأی صادره مبنی بر محکومیت انتظامی، به موجب دادنامة شماره 209 مورخ 21/2/1389 حکم به ورود شکایت و ارجاع رسیدگی مجدد در هیأت همعرض صادر و اعلام کرده است.
ج: شعبه هشتم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده‎های کلاسه 8/89/131 و 87/8/2/3056 و 87/8/2/3046، با موضوع دادخواست آقایان محمدجعفر عرب و هادی محمدی و پرویز کرمی، به طرفیت سازمان نظام مهندسی ساختمان و به خواسته اعتراض به رأی شورای انتظامی مبنی بر محکومیت انتظامی، به موجب دادنامه‎های شماره 252 مورخ 11/2/1389 و 4231 مورخ 1/11/1387 و 4251 مورخ 5/11/1387 به شرح آینده به انشاء رأی مبادرت کرده است:
«نظر به این که سازمان نظام مهندسی ساختمان حسب ماده 3 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب 1374، سازمانی غیرانتفاعی بوده و تابع قوانین و مقررات عمومی حاکم بر موسسات غیرانتفاعی می‎باشد و با توجه به این که سازمان مذکور از مصادیق واحدهای موضوع ماده 13 قانون دیوان مصوب 1385 نبوده و با التفات به این که این سازمان در زمره موسسات عمومی غیردولتی موضوع قانون فهرست نهادها و موسسات عمومی غیردولتی نیز نمی‎باشد، علی‎هذا چون آراء شورای انتظامی قطعی و لازم‎الاجراء بوده و در قانون فوق‎الذکر پیش‎بینی مرجع قضایی اعم از دیوان عدالت اداری و یا محاکم عمومی نشده و نظریه شماره 1574/7 مورخ 24/2/1382 اداره حقوقی نیز موید موضوع می‎باشد. شکایت مطروحه قابلیت استماع در دیوان را نداشته و قرار رد آن صادر و اعلام می‎گردد. رأی صادره قطعی است.»
د: شعبه 33 دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده کلاسه 86/33/2056 و شعبه ششم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده کلاسه 85/6/1558 و شعبه هفتم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده کلاسه 87/7/304 با موضوع دادخواست شکات به طرفیت شورای انتظامی نظام مهندسی ساختمان، به خواسته نقض رأی صادره مبنی بر محکومیت انتظامی به موجب دادنامه‎های شماره 1079 مورخ 30/9/1387 و 2679 مورخ 22/12/1386 و 2449 مورخ 3/7/1387 با همین استدلال که شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی ساختمان، غیردولتی و غیرانتفاعی است و از مصادیق ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری خارج است رأی به رد شکایت صادر کرده‎اند.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور رؤسا، مستشاران و دادرسان علی‎البدل شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رأی مبادرت می‎کند.

رأی هیأت عمومی
مطابق ماده 3 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب 22/12/1374 مقرر شده است « برای تامین مشارکت هر چه وسیع‌تر مهندسان در انتظام امور حرفه‎ای خود و تحقق اهداف این قانون در سطح کشور سازمان نظام مهندسی ساختمان که از این پس در این قانون به اختصار سازمان خوانده می‎شود و در هر استان یک سازمان به نام سازمان نظام مهندسی ساختمان استان که از این پس به اختصار سازمان استان نامیده می‎شود، طبق شرایط یاد شده در این قانون و آیین‎نامه اجرایی آن تاسیس می‎شود. سازمانهای یاد شده غیرانتفاعی بوده و تابع قوانین و مقررات عمومی حاکم بر موسسات غیر انتفاعی می‎باشند.» نظر به این که رسیدگی به اعتراض از آرای شورای انتظامی سازمان نظام مهندسی ساختمان از حدود صلاحیت و اختیارات دیوان عدالت اداری مصرح در ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری خارج می‎باشد، آراء شعب دیوان عدالت اداری به رد شکایت به شرح مندرج در گردش کار صحیح و موافق مقررات تشخیص داده می‎شود. (بدیهی است مطابق اصل 159 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مرجع رسمی تظلمات و شکایات دادگستری است). این رأی به استناد بند 2 ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم‎الاتباع است.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری