انتقال چک بدون پشت نویسی

سؤال: یک فقره چک به نام شخص معینی صادر و در اختیار وی قرار گرفته است. چنانچه چک بدون پشت‏ نویسی در اختیار شخص دیگری گذاشته شود، آیا آن شخص می‏تواند وجه چک را دریافت نماید؟

پاسخ: با توجه به قسمت اخیر ماده 2 قانون صدور چک که تصریح نمود: «… دارنده چک اعم است از کسی که چک در وجه او صادر گردیده یا به نام او پشت نویسی شده…» و با عنایت به ماده 312 قانون تجارت که مقرر داشته، چک ممکن است در وجه حامل یا شخص معین یا به حوال کرده باشد ممکن است به صرف امضاء در ظهر به دیگری منتقل شود، ظهرنویسی چک عمل حقوقی است که به موجب آن دارنده با امضاء ظهر چک آن را به دیگری واگذار می‏کند. بنابراین شخصی که چک در وجه او صادر شده در صورتی که بدون ظهرنویسی آن را در اختیار دیگری قرار دهد، چون این اقدام منطبق با قانون نیست شخصی که چک را در اختیار دارد، دارنده چک به مفهومی که در قانون آمده تلقی نمی‏شود و طرح شکایت کیفری یا دعوی حقوی از جانب وی قانوناً جایز نیست.

(نظریه شماره 8522/7 مورخ 26/9/1381 اداره کل حقوقی قوه قضائیه)